Toegankelijkheid

Skip to main content

Canon

Prudentia uit Zuid-Amerika

Een bijzonder verhaal uit ons koloniale slavernijverleden is dat van Prudentia. Een in slavernij geboren meisje, dat vanuit Zuid-Amerika naar de Liemers…
Lees meer

Molukse gemeenschap in Zevenaar

twee meisjes op de Molukse markt in Zevenaar (2004)
In de jaren 60 komen veel Molukkers in Nederland terecht en ook in de Liemers. In 1961 krijgen ze woningen toegewezen in Zevenaar en vestigen de eerste…
Lees meer

De Liemers in de bronstijd en ijzertijd

3000 v.C - 500
Voorbeeld van een boerderij uit deze tijd. Foto: Peter van der Sluijs, CC BY-SA 4.0
Wat een ontdekking moet het zijn geweest dat je uit bepaalde gesteenten koper of ijzer kon smelten! Dat maakte het overleven in de toen nog wilde natuur een…
Lees meer

De eerste mensen in de Liemers

8800 v.Chr.
Opgraving van een vuursteenvindplaats in 1990 door de AWN (amateurarcheologen) in Lengel. Om de verspreiding van de stukjes vuursteen in beeld te brengen wordt er opgegraven volgens een schaakbordpatroon.
Hoe lang wonen er eigenlijk al mensen in de Liemers? Vanaf 8.800 voor Christus wonen hier al mensen en misschien wel langer… De eerste bewoners trokken van…
Lees meer

De bevrijding van de Liemers

februari - april 1945
Ansichtkaart over de bevrijding door Steen.
Op 6 juni 1944 landden soldaten uit Amerika, Groot-Brittannië en Canada op de stranden van Normandië in Frankrijk. Dit was het begin van de langverwachte…
Lees meer

Hoe de Liemers weer Nederlands werd

1814 - 1817
Proclamatie van 1816
In juni 1815 verliest Napoleon de slag bij Waterloo. Dat is het einde van zijn keizerschap. De Fransen zijn in Nederland niet meer de baas. Nederland wordt…
Lees meer

Steden in en om de Liemers

1231 - 1487
Tekening van Zevenaar in 1577
De Middeleeuwen waren niet echt veilige tijden voor de mensen in de Liemers. In deze tijd ontstonden de eerste steden. Steden waren de plaatsen waar je je…
Lees meer

De mens en het Liemers landschap

ca. 1000 - nu
Rivierlandschap in de Liemers, foto: Ferdinand van Hemmen
Klimaatverandering zorgt ervoor dat er steeds vaker grotere hoeveelheden water door onze rivieren stroomt. Het risico op overstromingen wordt daardoor ook…
Lees meer

De Fransen zorgen voor onrust

1795 - 1813
Oude kaart van de Kleefse enclaves in 1805
In 1789 begon in Frankrijk de Franse Revolutie. De mensen in de Liemers dachten niet dat dit ook hun leven zou veranderen. Toch veranderde er een heleboel in…
Lees meer

Vrijheid van het geloof in Kleef

1609 - 1614
Portret van Johann Wilhelm I. (1562 - 1609)
Hertog Johan Willem van Kleef was de baas van het graafschap Kleef, waar een groot deel van de Liemers onder viel. Toen hij in 1609 overleed, had hij geen…
Lees meer

Opkomst van verenigingen en schutterijen

1850 - 1910
Verkiezingsbiljet tegen het samengaan van rooms-katholieken en protestanten bij de kamerverkiezingen van 1905.
Een tijd lang was de officiële godsdienst in Nederland het protestantisme. Je mocht dus eigenlijk niet katholiek zijn. In 1848 werd de vrijheid van godsdienst…
Lees meer

Dorpjes in de Romeinse tijd

12 v.Chr. - 450 n.Chr.
kunstwerk Romeinse baadster bij de Bijland in Herwen
Een van de bekendste Romeinse vondsten is de grafsteen van de Romeinse Soldaat Marcus Mallius in de buurt van Herwen. Daar was een groot legerfort en een…
Lees meer

De joodse gemeenschap in de Liemers

1545 - 1945
Rood fluwelen Thoramantel, met opschrift: Nedobat ha tephareth nosjim wesjaloom werowoth kk Zevenaar sj(abbat) k(oudesh) akow tod or lepok. Vertaling: Geschenk van de Vereniging Sieraad van de vrouwen en vrede en vriendschap heilige gemeente Zevenaar sabbath in het jaar 5676 (1916)
Al in de zestiende eeuw kwamen de eerste Joden naar de Liemers. Veel Joden voelden zich in Duitsland bedreigd. Daar waren veel mensen tegen het joodse geloof…
Lees meer

De heren van Bergh

1100 - 1712
Oude munt met daarop Graaf Willem IV
De familie Van den Bergh was in de Middeleeuwen een van de belangrijkste adellijke families in de Liemers. Hun burcht groeide uit tot kasteel Bergh zoals we…
Lees meer

De eerste trein in de Liemers

15 februari 1856
Station Zevenaar 1902
Op 15 februari 1856 reed de eerste trein Zevenaar binnen! De stoomtrein reed van Arnhem naar Emmerich en kwam ook langs station Zevenaar. Dat was toen een…
Lees meer

Gouden Eeuw? Niet in de Liemers!

1590 - 1672
Het portret van graaf Hendrik van den Bergh uit de collectie van Museum Huis Bergh.
Als je de grote zaal van Kasteel Huis Bergh in 's-Heerenberg binnenkomt, zie je een levensgroot portret. Daarop staat een streng kijkende ridder in een zwart…
Lees meer

De grootste smokkelactie van de Liemers

1963
Foto van het personeel van douane en Marechaussee voor het grenspostgebouw bij de grensovergang Elten - Hüthum in 1962. Van links naar rechts: de eerste douanier Ooyink, de vierde Smits (woonde Emmerichseweg 2), de achtste Van Leeuwen, de veertiende (is tweede van rechts) Breeman. De foto is gemaakt in de periode dat Elten bij Nederland hoorde vanaf 23 april 1949 tot 1 augustus 1963. Dat het gaat om 1962, mogelijk 1963, is te zien aan het type uniform van de Marechaussees. Deze uniformen zijn namelijk pas in 1962 ingevoerd.
In een provincie aan de grens is smokkelen van alle tijden. Uit de Liemers zijn veel smokkelverhalen bekend. Een van de bekendste verhalen is dat van een…
Lees meer

Het Liemerse landschap na de Tweede Wereldoorlog

1945 - 2016
Foto van huizen aan de Zuiderlaan (hoek Panovenweg) te Oud-Zevenaar die moesten worden gesloopt voor de aanleg van de Betuwelijn in 1999.
Sinds de Tweede Wereldoorlog is het landschap van de Liemers enorm veranderd. Wat is er precies veranderd? En welk effect had dat op het gebied van…
Lees meer

De evacuatie van Duiven, Westervoort en Zevenaar

najaar 1944
Foto van de evacuatiestroom door Nieuw-Dijk aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. Lobithse vluchtelingen trekken door de Smallestraat in Nieuw-Dijk. Op de foto de families Van Burck en Naterop. Het meisje vooraan links is de 10-jarige Ria van Burck (gehuwd Hoogveld) met naast haar haar broertje John. Achter haar staat haar moeder en de man met de hoed achter de met een zeil afgedekte kar, is haar vader. De bok wordt geleid door Theo Naterop, Harrie Natrop (14 jaar) is te zien naast de man met de fiets. Bijna verscholen achter de kar (je ziet alleen zijn hoofd) staat Jan Naterop toen 16 jaar oud. De families Van Burck en Naterop waren buren en deelden 's -nachts een kelder omdat de geallieerden vanuit Kleef en Nijmegen op de Duitse stellingen bij Arnhem schoten. Vanwege het gevaar is de Liemers ten oosten van de spoorlijn Arnhem-Zevenaar geëvacueerd. De voettocht ging van Tolkamer naar Herwen waar ze een paar dagen bleven. Van de familie Wijnker kregen ze een bok en een kar voor hun spullen. De enige die goed met het dier om kon gaan was Theo Naterop. Tijdens de tocht vanuit Herwen, via Nieuw-Dijk, naar Doetinchem was het heel erg koud. Volgens Harrie Naterop lag overal ijs. Uiteindelijk kwamen de families bij een familie in Westendorp bij Varsseveld terecht. De familie Van Burck verbleef daar bij de familie Lettink en Ria van Burck heeft goede herinneringen aan de tijd dat ze in Westendorp verbleef. (informatie uit de Gelderlander van 25 mei 2010 die de foto eerder dit jaar (april) publiceerde wat vervolgens deze reactie opriep
Op 17 september 1944 startte vanuit Engeland Operatie Market Garden om Duitsland aan te vallen via Nederland. Vanuit de lucht wilden ze de bruggen over de…
Lees meer

De Duitse inval in de Liemers

mei 1940
De brug bij Westervoort. De foto is genomen van de zuidzijde in 1940. Links drie Duitse soldaten van het SS Regiment “Der Führer”.
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog speelde de Liemers een belangrijke rol in het plan van de Duitsers om Nederland binnen te vallen. Ze wilden met een…
Lees meer